Een eerste verkenning van het Concept Integraal Programma van Eisen & Functioneel Ontwerp (IPvE/FO) van de Fietsroute om de Noord leert ons het volgende.
Het wordt drukker in het fietsverkeer
Het spreiden van fietsverkeer en herinrichten van straten is hard nodig om het almaar drukker wordende fietsverkeer in goede banen te leiden. En het wordt niet alleen drukker, maar ook dynamischer door toenemende snelheidsverschillen, bakfietsen, bezorgfietsers.
Dit merken bewoners van Pijlsweerd elke dag, en vooral in het spitsverkeer over de Herenweg, de Amsterdamsestraatweg, rondom de Daalsetunnel en Catharijnesingel richting het station.
Natuurlijk is het prettig als we vaker de fiets nemen en de auto laten staan. Maar we moeten opletten om niet dezelfde fout te maken als in de jaren 70 toen de auto heilig werd verklaard. Het gaat om een veilige en prettige balans tussen álle modaliteiten.
De Fietsroute om de Noord lijkt een goed idee
De fietsroute om de noord lijkt een goed idee om het centrumgebied te ontlasten, enerzijds, en fietsers vanuit Noordwest een lekkere doorrijroute te geven richting Utrecht Science Parc (USP).
Maar het werpt ook vragen op.
Het beleid is om fietsverkeer te spreiden, maar tegelijk worden er ook nieuwe hoofdroutes aangelegd. Dat zal fietsers aantrekken, en dus leiden tot een lokale intensivering van fietsverkeer. Het plannen van die route is cruciaal.
De fietsroute intensiveert fietsverkeer lokaal
Als we inzoomen op Pijlsweerd, (maar hetzelfde geldt waarschijnlijk voor de route voor de Vogelenbuurt) dan roept dit direct de vraag op: Is de route door de Daalsebuurt en over de Herenweg een logische keuze?
Als het gaat om spreiding: Ja. Als het gaat om intensivering: Nee.
De Herenweg fungeert als een belangrijke straat voor bewoners van Pijlsweerd. Een groot deel van de bewoners gebruikt de straat om naar school te gaan, naar CS, richting het centrum of de stad uit. Te voet, met de fiets, en met de auto. Dat werkt, maar met name in de spits is het hier zeer druk en dus opletten geblazen.
Het intensiveren van het fietsverkeer vanuit andere delen van de stad maakt de straat voor bewoners minder veilig en minder prettig. En vooral tijdens de spitsen.
Wegen de voordelen tegen de nadelen op?
Het concept heeft ook voor bewoners langs de route voordelen, want er wordt gewerkt aan:
- Bredere trottoirs
- Meer ruimte om te fietsen en fietsen te parkeren
- Meer groen
- Minder auto’s op straat. (Dat is natuurlijk niet voor iedereen een voordeel)
Maar de nadelen van meer fietsverkeer zijn mogelijk stevig:
- Slechtere oversteekbaarheid van de fietsroute
- Onveiligheid, of een verhoogd gevoel van onveiligheid
- Kinderen kunnen minder goed op straat spelen
- Toegankelijkheid van de route voor kwetsbaren (kinderen, ouderen) neemt af
- Lastiger om de wijk in en uit te komen met de auto
- Minder parkeerplekken (voor sommigen een voordeel)
Wegen de voordelen tegen de nadelen op?
Pijlsweerd wordt al doorkruist door 4 doorgaande wegen, daar komt de Herenweg dus bij
In het Mobiliteitsplan 2040 wordt Pijlsweerd voor een flink deel genoemd als A-zone. Dat betekent een focus op langzaam bestemmingsverkeer. Maar feit is dat Pijlsweerd wordt doorsneden door 4 doorgaande wegen:
- Amsterdamsestraatweg. Die wordt weliswaar verbeterd, maar behoudt haar functie.
- Oudenoord.
- Kaatstraat. Hier wordt een rechtsafverbod ingevoegd en een fietsstraat gepland.
- Weerdsingel WZ
Dat verklaart ook dat de buurten in Pijlsweerd niet zoveel met elkaar op hebben, wat nadelig is voor de sociale cohesie. En bedenk daarbij dat Pijlsweerd noord door het huidige college als kwetsbare buurt is aangewezen die extra aandacht vraagt.
Het terugdringen van doorgaand verkeer – en dan bedoelen we niet alleen de auto – zou prioriteit moeten hebben. In dit licht is het keuze nóg een doorkruising over de Herenweg onbegrijpelijk en onverstandig.
Kies de Weerdsingel WZ als fietsroute en sla 2 vliegen in 1 klap
Zoals we al betoogden in de brief aan de Gemeenteraad die we stuurden in januari, pleiten we ervoor om de Weerdsingel WZ, over de Oudenoord, richting Kaatstraat aan te wijzen als de hoofdfietsroute van de Fietsroute om de Noord.
Daarmee slaan we 2 vliegen in 1 klap:
- De fietsroute over de Herenweg wordt veiliger en prettiger voor lokale fietsers en voetgangers en behoudt zijn functie als hoofdader voor bewoners van Pijlsweerd.
- Door het autoverkeer over de Weerdsingel WZ terug te dringen tot maximaal 6000 per etmaal (in lijn met Mobiliteitsplan 2040 – geen doorgaand verkeerd tussen de wijken, maar buitenom!) kan de straat worden getransformeerd naar een 30 km/u inrichting met fietsers op de rijbaan. Zo krijgen fietsers en ook voetgangers meer ruimte en verhoogt dat de kwaliteit voor alle verkeersdeelnemer..
We realiseren ons dat herinrichting van de Weerdsingel WZ pas kan als het autoverkeer flink lager is geworden. De knip Oudenoord, Catharijnesingel en knijp Westplein zou hiervoor moeten zorgen in de toekomst. Dus de komende jaren zal het fietsverkeer over de Herenweg tijdelijk toenemen. Dat moet dan maar.
Belangrijke aandachtspunten in het huidige concept IPvE/FO
- Zorg voor goede leefkwaliteit en veiligheid voor bewoners langs de fietsroute.
- Zorg voor voldoende oversteekbaarheid van de fietsroute.
- Wees inclusief. Zorg dat jongere fietsers en kwetsbare doelgroepen ook mee kunnen doen in het fietsverkeer.
- Neem waar nodig snelheidsbeperkende maatregelen. Doorfietsen hoeft niet persé met 28 km/u, ten koste van alles.